سایت جـامع آستـان وصـال شامل بـخش های شعر , روایت تـاریخی , آمـوزش مداحی , کتـاب , شعـر و مقـتل , آمـوزش قرآن شهید و شهادت , نرم افزارهای مذهبی , رسانه صوتی و تصویری , احادیث , منویـات بزرگان...

مدح و ولادت امام جواد علیه‌السلام

شاعر : محسن عرب خالقی
نوع شعر : مدح
وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
قالب شعر : ترکیب بند

قسم به آن که به گنجشک بال و پر داده            هـمـان که بال قـنـوت دم سـحــر داده

قسم به سـورۀ خـورشـید و آیه آیـۀ آن            که نـور را بـه دل روشـن بـشـر داده


قسم به آه درخـتـی بـدون بَر، که جـبر            شکوه ساقۀ خـود را به یک تبـر داده

دمـیـده بر دم صـور مـدیـنه اسـرافـیل            تـرانه خـوانده و آواز عـشق سر داده

که هان تمامی هفت آسمان نظاره کنید            فـلک به دامن خـورشیـدتان قـمر داده

کسی که وارث پیغمبر است ابتر نیست            خـدا دوباره به این خانـدان پـسر داده

پـســر نه کـوثــر قــرآن ضـامن آهــو

جــواد آل عــلــی جــان ضـامـن آهــو

همان که سجده گهش آسمان عیسی شد            همان که خاک درش کوه طور موسی شد

همان که ذره شد از لطف چشم اوخورشید            همان که قطره ز دیدار او چو دریا شد

همان که روشنی چشم آسمـانی هاست            ســتـارۀ ســـحـــر آسـمــان بـابــا شـد

همان که در وسط طعنه ها و تهمت ها             رسید و قصۀ کـوثر دوباره احیــا شد

رسید سیب بهشت خـدا، خـدا را شکر

رسید یوسف یعقوب ما، خدا را شکر

به شیوۀ پدر این چشم مهربان شده است            همان نگاه همان عاطفه همان شده است

همان صمیمیت وگرمی و صفایی سبز            همان پناه که آهـو دخیل آن شده است

اگر غـلـط نکــنـم بــوی یــاس می آیـد            اگر درست بگویم رضا جوان شده است

جـواد، جـود خـداوند آسـمـان ها هست            که با زبان زمیـنی او بیان شده است

منم گدای امامی که قرص مهر و ماه            به دست سائل او مثل قرص نان شده است

فقـط نه مـلجأ حـاجات مـردمان زمین            که مأمـن هـمـۀ آسمـانـیان شــده است

کسی که سائل این خانه هست می داند

جــواد، جـود کـنـد سـائـلـی نـمی مـاند

مخـاطب هـمـۀ نـامـه های من شـده ای             توسـلی همه روزه بـرای من شـده ای

در این زمین که هوای نفس کشیدن نیست            حـیات من، نفس من، هوای من شده ای

دلـم بـهــانـه صـحـن تو دارد آقـا بـاز             بـهـانـۀ سـفـر کــربـــلای من شـده ای

مرا سـفـر، سفر کـاظـمـیـن قسمت کن

مـرا زیـارت قــبـر حسیـن قسمت کن

نقد و بررسی

داستان پناه بردن آهو به امام رضا از دست صیاد و ضمانت آن حضرت در نزد صیاد تا رفتن و برگشتن آهو و ... در منابع روایی ما نیامده است؛ لیکن داستان های مشابهی با کمی تفاوت در مورد پیامبر اکرم در صفحه ۸۱ کتاب اعلام الوری طبرسی و در خصوص امام سجاد در صفحات ۳۲۴ کتاب اثبات الوصیله مسعودی و ۲۶۱ جلد ۱ کتاب الخرائج والجرائح قطب راوندی و در خصوص امام صادق در صفحات ۳۷۰ کتاب بصائر الدرجات شیخ صفار و ۱۱۲ جلد ۴۷ بحارالانوار علامه مجلسی نقل شده است که به نظر می آید داستان ساخته شده برای امام رضا ترکیبی از این چند روایت باشد البته ابن حماد از شعرای قرن چهارم در یکی از ابیات قصیده اش اشاره به ضمانت امام رضا از آهو کرده است و ابن شهر آشوب نیز این شعر را در کتاب مناقبش نقل کرده است که این نیز سند روایی محسوب نمی شود دانشنامه امام رضا ج ۱ ص ۲۰۲



پـســر نه کـوثــر قــرآن ضـامن آهــو           جــواد آل عــلــی جــان ضـامـن آهــو



بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود سکت موجود در وزن مصرع دوم بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و همچنین انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.



همان که ذره شد از لطف چشم او خورشید               همان که قطره ز شوق نگاش دریا شد